انس با قرآن

انس با قرآن

(رمضان 1434)

رمضان، ماه نزول قرآن و بهترین فرصت برای ارتباط با این کتاب ارزشمند و گران‌سنگ است. اما علاوه بر قرائت و ختم قرآن، ضروری است که به شناخت حقیقت این کتاب نیز پرداخته شود. سرکار خانم لطفی‌آذر در این بحث، با تبیین جایگاه حقیقی قرآن مجید، آن را حقیقتی زنده و تأثیرگذار معرفی می‌کنند که انسان برای رسیدن به کمال و سعادت، لابد از شناخت و انس با آن است. ایشان می‌فرمایند: انسان در مقابل قرآن، باید مثل عاشقی که در برابر معشوق است، شور و شوق داشته باشد و قلبش آماده‌ی پذیرش حقایق قرآنی باشد.

قرآن، کتاب هدایت، حکمت بالغه، شفای دردها و حبل توحید است و ما برای شناخت خدا، شناخت خود و شناخت هستی، باید به قرآن رجوع کنیم. باید پیام‌های قرآن را بشنویم و از آنچه درباره‌ی خوبان و بدان، انبیاء و دشمنانشان می‌گوید، عبرت بگیریم. باید تمام شئون زندگی و حتی روحیات، احساسات و شخصیت خود را با معیارهای قرآنی بسنجیم. باید سر خوان کریمانه‌ی قرآن بنشینیم و از تمام مراتبش بهره‌مند شویم.

حقّ تلاوت قرآن، این است که با کسی که آن را نازل کرده، رابطه برقرار کنیم؛ و لازمه‌ی این امر، تزکیه، تقوا و حضور قلب است. قلبی که مشغول لهو و دنیاست، نمی‌تواند حقایق قرآن را حمل کند. خداوند می‌فرماید: "وَ إِذا قُرِئَ الْقُرْآنُ فَاسْتَمِعُوا لَهُ وَ أنْصِتُوا"؛ و این خاموشی، نه فقط سکوت زبان، بلکه سزاوار است خاموشی و آرامش همه‌ی مراتب از جمله ذهن و خیال و قلب را نیز شامل شود، تا آثار و برکات قرآن به انسان برسد.

البته خود قرآن، بهترین کلید برای رفع حجاب‌ها و گشایش قفل‌های قلب است. مهم، آن است که با این انگیزه وارد سفره‌ی قرآن شویم و با صدق و اخلاص، وجود خود را تسلیم قرآن کنیم. كمال ما این است که بتوانیم به وسیله‌ی قرآن، ابتدا به ملكوت وجود خودمان و ملكوت هستی راه پیدا كنیم و بعد به جبروت و عقل؛ یعنی به مراحل بالاتری که حضور خدا در آنجا قوی‌تر است. در واقع فاصله‌ی انسان با خدا، زمانی كم می‌شود كه او، پای دلش را از دنیا بردارد و وارد ملکوت شود؛ که "بِیَدِهِ مَلَكُوتُ كُلِّ شَی‏ءٍ".

هر چند از مهم‌ترین راه‌های انس با قرآن، شناخت صحیح دنیا و ارتباط درست با آن است! لذا سرکار خانم لطفی‌آذر در ادامه، نحوه‌ی تعامل الهی و پیش‌برنده با دنیا را به تفصیل، شرح می‌دهند و این نکته‌ی اساسی را روشن می‌کنند که قلب هرگز نباید جذب جاذبه‌های دنیا شود و تحت تأثیر فراز و نشیب‌های آن قرار گیرد؛ که اگر مبادی میل قلب، از دنیا فاصله گیرد و به معنا معطوف شود، قطعاً دنیا به عنوان آیه و نشانه، او را از جنبه‌ی مُلکی و وجه‌الخلقی به عالم وجه‌اللّهی و ملکوت هستی، هدایت می‌کند و تجلّی‌گاه بندگی و سرمایه‌ای برای ابدیتش می‌شود.

در این بحث با بیانات دقیق، بلیغ و کاربردی سرکار خانم لطفی‌آذر، حقیقت قرآن، ضرورت شناخت و انس با آن و راه‌های بینشی و عملی این انس، تبیین می‌شود و در ادامه با اثبات بُعد ملکوتی وجود انسان، جایگاه و مراتب انسان در قرآن، مورد بررسی قرار می‌گیرد.